Divorci fatkeqësisht, ende trajtohet si një proces gjyqësor dhe jo emocional. Për më tepër, divorci shihet si një ngjarje stresuese në jetën e një familjeje, duke anashkaluar faktin se është një proces i dhimbshëm që zgjat shumë gjatë. Ai trondit gjithë sistemin e familjes dhe e ndryshon rrënjësisht atë.
Pse fëmijët preken emocionalisht nga divorci i prindërve?
Martesa është baza e sistemit familjar. Kur nuk funksionon siç duhet, pasojat ndihen në të gjithë funksionimin e familjes. Prindërit mund të mendojnë se fëmijët janë të vegjël dhe për këtë arsye ata nuk e kuptojnë se çfarë po ndodh rreth tyre. Por ata e ndjejnë shumë mirë marrëdhënien e prindërve të tyre.
Edhe pse fëmijët shpeshherë janë dëshmitarë të tensionit dhe rrëmujës në shtëpi, vendimi i prindërve për t’u divorcuar është një tronditje për fëmijët.
Janë të shumta pyetjet që i shqetësojnë fëmijët – Çfarë do të ndodhë kur prindërit divorcohen? Kujt do t’i përkasim? Çfarë do të ndodhë me vëllain/motrën?
Kur mendojnë se njëri prind mund të largohet nga shtëpia, fëmijët kanë frikë të humbasin dashurinë dhe sigurinë. Në një bisedë me ta, shpesh mund të dëgjosh: “Ata zihen gjatë gjithë kohës, kam frikë se do të divorcohen”. Kështu, “ndërprerja e dashurisë mes nënës dhe babait” do të thotë “se ne po e humbin dashurinë e tyre”.
Disa fëmijë ndihen fajtorë
Ata fillojnë të mendojnë nëse ndoshta disa nga problemet dhe veprimet e tyre kanë qenë arsyeja për debate mes prindërve. Ose, nëse ka pasur ndryshime të rëndësishme në marrëdhëniet e prindërve pas lindjes së tyre. Ndjenja e fajit ndodh edhe në rastet kur fëmija ndjen se duhet të “zgjidhë” njërin prind.
Të vendosësh se me cilin prind të jetojë shoqërohet me frikën e tradhtisë së prindit tjetër, duke rrezikuar kështu besnikërinë dhe dashurinë që ekziston mes tyre.
Së bashku me ndjenjën e braktisjes, shpesh shfaqet edhe turpi.
Fëmijët ndihen të turpëruar, imazhi i tyre për veten ndryshon. Shpesh nuk i tregojnë askujt për ngjarjet në shtëpi, sepse ndihen të turpëruar. Ata vlerësojnë se vijnë nga një “familje e dështuar”, për këtë arsye mbyllen në vete.
Zemërimi
Edhe pse më parë e kishin kuptuar se marrëdhënia mes prindërve nuk po funksiononte “si duhet”; për fëmijët, vendimi për divorc është i pa konceptueshëm.
Përballë një vendimi që ndryshon ndjeshëm jetën e tyre, ata shpesh mund të fajësojnë njërin ose të dy prindërit dhe të shprehin një “bojkot” të hapur.
Ata po kalojnë një proces të dhimbshëm humbjeje
Ata mendojnë se janë të ndryshëm nga të tjerët. Ndjenja e të qenit të veçuar dhe vetmia inkurajojnë marrjen në pyetje nga rrethina e tyre. Në varësi të moshës së tyre, disa fëmijë fillojnë të pyesin nëse familja e tyre e ardhshme do të jetë e tillë.
Mund të shfaqen edhe simptoma të ndryshme – performancë e dobët në shkollë, probleme me sjelljen, probleme shëndetësore, izolim nga shoqëria, ndonjëherë edhe vetëlëndim…
Si ta ndihmoni një fëmijë të pranojë divorcin e prindërve të tij?
Procesi i divorcit sjell shumë përgjegjësi që prindërit duhet ti zgjidhin. Ecuria e ardhshme e zhvillimit të personalitetit të fëmijës varet nga mënyra se si ato zgjidhen. Disa fëmijë mund të reagojnë dhunshëm, ndërsa fëmijët e tjerë mund të dërgojnë mesazhin se ata janë shumë mirë dhe se divorci nuk i prek ata në masën që prindërit e tyre prisnin. Megjithatë, shpesh më vonë rezulton se fëmijët me reagime të ndryshme pësuan të njëjtat pasoja.
Jepini vetes kohë për të pranuar ndryshimet
Sfida më e madhe lidhet me pyetjen – Si mund të jem një prind i mirë kur po rindërtoj identitetin tim?
Nuk duhet të injorojmë se divorci është një proces i rënd emocional për të gjithë. Përveç gamës së gjerë të emocioneve që kalojnë fëmijët, prindërit gjithashtu luftojnë me ndryshime të reja çdo ditë. Detyra para tyre është të eliminojnë zakonet e vjetra, të mësojnë të jetojnë në një mënyrë tjetër, pa u mbështetur tek personi që ishte një mbështetje në të kaluarën.
Mënyra se si prindërit i zgjidhin krizat e tyre personale varet edhe nga mënyra se si ata do t’i zgjidhin krizat që lindin në marrëdhëniet me fëmijët.
Në praktikë, rezulton se është mjaft e vështirë të përcaktosh kufirin midis përshtatjes së dikujt ndaj ndryshimeve dhe përmbushjes së rolit prindëror. Ashtu siç është e rëndësishme që fëmijët të ndiejnë se ju jeni aty për ta, është e rëndësishme t’i lejoni vetes një periudhë zie ose kohë për t’u përballuar me ndryshimet. Gjatë kësaj periudhe, anëtarët e gjerë të familjes ose miqtë mund të jenë një burim i rëndësishëm mbështetjeje.
Lejoni fëmijës të ketë periudhë “zie”
Është e rëndësishme që edhe fëmijët të kalojnë një periudhë “zie”. Duke dashur të mbrojnë fëmijën nga konflikti, hidhërimi dhe zemërimi, prindërit mund të bëhen tepër mbrojtës. Në këtë mënyrë, emocionet e fëmijëve neglizhohen, sepse prindërit mendojnë se fëmija do t’ia dalë vetë, se ka aktivitetet e veta si lojërat, se ka shoqërinë e tij, se është ende i vogël dhe se nuk e kupton se çfarë. po ndodh. Pasojat bëhen të dukshme më vonë.
Respektoni emocionet e fëmijëve tuaj
Çdo fëmijë, sipas moshës së tij, mund të kuptojë se çfarë po ndodh. Fëmijët në këtë periudhë kanë nevojë për bisedë dhe vëmendje nga të dy prindërit.
Planifikoni marrjen e hapave konkretë
Prindërit, përveç emocioneve dhe konflikteve të pakëndshme që ndodhin, duhet të gjejnë një mënyrë për të komunikuar për gjërat që janë të rëndësishme për fëmijën. Kjo, para së gjithash, përfshin çështjen e organizimit të jetës dhe kontaktin e fëmijëve me prindin tjetër. Kjo është një çështje veçanërisht e rëndësishme nëse afërsia midis njërit prind dhe fëmijës nuk është zhvilluar më parë. Tani është më e vështirë të ruash një marrëdhënie të shëndoshë me ish partnerin tuaj. Duke vendosur marrëveshjet e sipërpërmendura, fëmija merr mesazhin se mjedisi është ende i sigurt dhe se prindërit e duan njësojë.
Ripërcaktoni rolet e familjes
Është e rëndësishme të pranoni që disa role do të ripërcaktohen. Kur njëri nga prindërit largohet nga shtëpia, nuk është e nevojshme vetëm ta zëvendësoni atë rol. Kur një fëmijë vëren mungesën e njërit prind, ai mund të fillojë të marrë përsipër rolin e tij për të kompensuar mungesën. Për shembull, fëmijët meshkuj që jetojnë me nënën e tyre marrin rolin e kreut të shtëpisë dhe kujdesen për më të vegjlit. Fëmijët gjithashtu kanë frikë sesi prindërit e tyre do t’ia dalin pa njëri-tjetrin. Atëherë ata ndjejnë përgjegjësinë për t’i “shpëtuar” dhe për t’u kujdesur për ta.
Lejoni një fëmijë të vazhdojë të jetë fëmijë.
Mos e përdorni fëmijën si ndërmjetës në komunikim
Rreziku i madh qëndron në tërheqjen e fëmijës në marrëdhëniet midis prindërve. Fëmija mund të përdoret si ndërmjetës në komunikim dhe një mënyrë për të zgjidhur çështjet personale të prindërve. Për mirëqenien e fëmijëve, është e rëndësishme të gjendet një zgjidhje që ata ti mbani larg rolit të postierit.
Nuk duhet të komunikoni me fëmijën për anët e këqija të prindit tjetër. Për shkak të dëshirës së prindërve për ta bërë më të lehtë për ta ose për të fituar fëmijën, fëmija i mbetet një barrë, faj dhe frikë e madhe për të zgjedhur një anë. Fëmija ndihet sikur është “midis dy zjarreve”, pas së cilës ai tërhiqet dhe nuk ka një marrëdhënie autentike me asnjërin prind.
Kushtojini vëmendje marrëdhënieve midis fëmijëve
Fëmija i ndjen pasojat në marrëdhëniet me vëllezërit ose motrat e tij. Divorci ndonjëherë sjell një vendim për “ndarje” mes tyre dhe ndryshime në marrëdhënien e tyre.
Përdorni sistemin e mbështetjes së fëmijëve
Siç u përmend, fëmijët rrallë flasin për ngjarjet në shtëpi. Komunikoni me njerëz të rëndësishëm nga mjedisi i fëmijës (mësues, shërbim psikologjik dhe pedagogjik, trajnerë) për t’i ofruar mbështetje fëmijës, në një mënyrë që i përshtatet atij.
Divorci mund të jetë një shpëtim për prindërit dhe fëmijët.
Siç tha shprehimisht psikoterapisti i familjes daneze Jesper Jul: “Mos harroni, ka gjithmonë tre entitete që duhet të merren parasysh: fëmija, të rriturit dhe marrëdhënia e tyre. Nëse dikush vuan, të tre vuajnë”.
Edhe pa konflikte të mëdha, pasojnë ndryshime të mëdha dhe është e rëndësishme që të angazhoheni maksimalisht dhe të keni një komunikim të shëndoshë me fëmijët tuaj./natalmedia.com/
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
