Kanceri i qafës së mitrës
Kanceri është një sëmundje në të cilën qelizat në trup rriten jashtë kontrollit. Kanceri është emërtuar gjithmonë për pjesën e trupit ku fillon, edhe nëse më vonë përhapet në pjesë të tjera të trupit. Kur kanceri fillon në qafën e mitrës, quhet kancer i qafës së mitrës.
Qafa e mitrës
Qafa e mitrës lidh vaginën (kanalin e lindjes) me pjesën e sipërme të mitrës. Mitra është vendi ku fëmija rritet kur një grua është shtatzënë
Përkufizimi
Kanceri që formohet në indet e qafës së mitrës (organi që lidh mitrën dhe vaginën) zakonisht është një kancer me rritje të ngadaltë që mund të mos ketë simptoma, por mund të gjendet me Pap-test të rregullt (një procedurë në të cilën qelizat gërvishten nga qafa e mitrës dhe shikohen me mikroskop). Kanceri i qafës së mitrës shkaktohet pothuajse gjithmonë nga infeksioni i papillomavirusit njerëzor (HPV).
Shenja dhe simptoma
Gratë me kancer të hershëm të qafës së mitrës dhe parakancerogjene zakonisht nuk kanë simptoma. Simptomat shpesh nuk fillojnë derisa kanceri të bëhet më i madh dhe të rritet në indet e afërta. Kur kjo ndodh, simptomat më të zakonshme janë:
Gjakderdhje jonormale vaginale, të tilla si gjakderdhje pas seksit vaginal, gjakderdhje pas menopauzës, gjakderdhje dhe njolla midis periodave, ose të keni periudha (menstruale) më të gjata ose më të rënda se zakonisht. Mund të ndodhë edhe gjakderdhje pas larjes
Një rrjedhje e pazakontë nga vagina – shkarkimi mund të përmbajë pak gjak dhe mund të ndodhë midis periodave tuaja ose pas menopauzës.
Shkaqet
Të gjitha gratë janë të rrezikuara nga kanceri i qafës së mitrës. Ndodh më shpesh tek gratë mbi 30 vjeç. Infeksioni afatgjatë me disa lloje të papillomavirusit njerëzor (HPV) është shkaku kryesor i kancerit të qafës së mitrës. HPV është një virus i zakonshëm që transmetohet nga një person te tjetri gjatë seksit. Të paktën gjysma e njerëzve seksualisht aktivë do të kenë HPV në një moment të jetës së tyre, por pak gra do të sëmuren nga kanceri i qafës së mitrës.
Kanceri i qafës së mitrës shkaktohet pothuajse gjithmonë nga papillomavirusi njerëzor (HPV).
HPV është një infeksion i zakonshëm seksualisht i transmetueshëm që prek qelizat sipërfaqësore të zonës gjenitale duke përfshirë qafën e mitrës, vaginën dhe vulvën. Mund të shkaktojë gjithashtu lytha të dukshme.
HPV është shumë i zakonshëm. Është vlerësuar se rreth 80% e grave do të ekspozohen ndaj virusit në një moment të jetës së tyre. Shumë me HPV nuk e dinë se kanë qenë të ekspozuar ndaj infeksionit. Ndërsa HPV është i zakonshëm, shumica e grave me infeksion nuk vazhdojnë të zhvillojnë kancer të qafës së mitrës. Vetëm disa lloje të HPV-së shkaktojnë kancer.
Kanceri i qafës së mitrës zakonisht shfaqet shumë vite pas infeksionit të shkaktuar nga virusi HPV.
Mosha
Kanceri i qafës së mitrës diagnostikohet më shpesh te gratë ndërmjet moshës 35 dhe 44 vjeç me moshën mesatare në diagnozë është 50. Ai rrallë zhvillohet tek gratë më të reja se 20 vjeç. Shumë gra të moshuara nuk e kuptojnë se rreziku i zhvillimit të kancerit të qafës së mitrës është ende i pranishëm ndërsa plaken. Më shumë se 20% e rasteve të kancerit të qafës së mitrës gjenden tek gratë mbi 65 vjeç. Megjithatë, këto kancere rrallë ndodhin tek gratë që kanë bërë teste të rregullta për të kontrolluar kancerin e qafës së mitrës para se të ishin 65 vjeç.”
E zakonshme apo jo
Kanceri i qafës së mitrës është kanceri i katërt më i zakonshëm tek gratë. Në vitin 2018, rreth 570 000 gra u diagnostikuan me kancer të qafës së mitrës në mbarë botën dhe rreth 311 000 gra vdiqën nga kjo sëmundje”.
Pap Testi
Pap testi është një procedurë për mbledhjen e qelizave nga sipërfaqja e qafës së mitrës dhe vaginës. Një copë pambuku, një furçë ose një shkop i vogël druri përdoret për të gërvishtur butësisht qelizat nga qafa e mitrës dhe vagina. Qelizat shikohen nën një mikroskop për të zbuluar nëse ato janë jonormale. Kjo procedurë quhet ndryshe edhe Pap test.
(Shikoni videon në youtube në kanalin NATALmedia nga Dr Samire Ademi Lutolli, për të mësuar më shumë rreth procedures së bërjes së Pap testit.)/natalmedia.com/
*Lini një takim me mjekun tuaj nëse keni ndonjë shenjë apo simptomë që ju shqetëson
*Materialet dhe informacionet në këtë portal nuk mund të kopjohen, të shtypen, ose të përdoren në çfarëdo forme tjetër për qëllime përfitimi pa miratimin e drejtuesve të “natalmedia”
